Hoe formuleer je een maatschappelijk doel als sociale organisatie of project?

impact meten startersgids

Gijs van Beusekom

14-3-2023

Samenvatting

Het maatschappelijk doel van een sociale organisatie is de reden waarvoor jullie als team ‘s ochtends gemotiveerd zijn om uit bed te komen en aan de slag te gaan. Bij het formuleren van je maatschappelijke doel(en) is het belangrijk dat deze concreet, meetbaar, realistisch en haalbaar zijn. Het maatschappelijk doel is een belangrijk onderdeel uit de Theory of Change.

Het maatschappelijke doel is de reden waarvoor jij en je team ‘s ochtends uit bed komen om aan je sociale onderneming te werken.

Het zijn de oplossingen op de maatschappelijke problemen van onze tijd:

  • Vergroten van lichamelijk, geestelijk en sociaal welbevinden van mensen.
  • Bijdragen aan een inclusieve samenleving.
  • Vergroten van de sociale cohesie.
  • Versnellen van de circulaire economie.
  • Verbeteren van de vitaliteit van natuur en landschap.
  • Versnellen van de energietransitie.
  • Verduurzamen van landbouw en/of voedselproductie.
  • Organiseren van slimme en duurzame mobiliteitsoplossingen.

Alhoewel het vaak over grote maatschappelijke onderwerpen gaat is het belangrijk om concreet te blijven en de doelen zo dicht mogelijk binnen jullie eigen invloedssfeer te houden.

  • Is het doel concreet?
  • Is het doel meetbaar en hebben jullie hier een directe invloed op?
  • Is het doel realistische en haalbaar?

Een concreet doel is een doel dat niet op verschillende manier te interpreteren is.

  • Wij willen mensen gelukkiger maken.
  • Wij willen mensen ondersteunen om meer zingeving te ervaren.
  • Wij willen mensen met een beperking aan het werk helpen.
  • Wij willen mensen met een beperking een structurele veilige werkplek bieden waar ze gezien en gehoord worden en wat leidt tot grotere zelfstandigheid en eigenwaarde.

De hamvraag is: is het doel zo concreet geformuleerd dat ik het uiteindelijk kan meten? Gelukkig zijn is lastig om te meten. Zingeving is al beter meetbaar. Mensen aan het werk helpen is nog vaag. Mensen een structurele veilige werkplek bieden waar ze zich gezien en gehoord voelen en wat leidt tot meer zelfstandigheid en eigenwaarde is een stuk concreter en daardoor beter te meten.

Bij het stellen van een doel is naast de meetbaarheid ook belangrijk dat jullie er als organisatie een directe invloed op hebben.

  • Wij willen het aantal oorlogen op de wereld met 50% verlagen per 2030.

Alhoewel dit een concreet en meetbaar doel is, is de vraag in hoeverre een sociale organisatie hier een direct invloed op heeft. Wellicht past dit doel bij de VN, maar bij een sociale organisatie met iets minder reikwijdte is dit doel waarschijnlijk niet binnen de invloedsfeer van de organisatie.

De vraag van invloed raakt vaak ook de vraag in hoeverre een doel realistisch en haalbaar is. Als jullie er geen invloed op kunnen uitoefenen is het doel automatisch onhaalbaar en onrealistisch.

Soms zijn doelen wel binnen de invloedsfeer van een sociale organisatie, maar niet haalbaar.

  • Wij willen dat alle mensen met een beperking aan een structurele baan helpen.

Naast dat dit doel misschien niet heel concreet is, is hij ook onhaalbaar. Het is een mooie missie, maar geen realistisch doel. Een sociale organisatie kan misschien tien of honderd mensen met een beperking aan een baan helpen, maar alle mensen met een beperking is geen realistisch doel.

Zoals gezegd is de hamvraag: kunnen we dit uiteindelijk meten? Aan de hand van deze vraag wordt snel duidelijk of een duidelijk concreet, binnen de invloedssfeer en haalbaar is.